„Zachować pamięć”

• umożliwienie młodym ludziom wspólnego odkrywania i badania historii,
• zachęcenie młodzieży do analizowania przeszłości i wyciągania z niej wniosków,
• wzmacnianie poczucia odpowiedzialności młodzieży za kształtowanie przyszłości,
• rozwijanie dojrzałości obywatelskiej.

Podczas projektów młodzież zajmuje się politycznym i społecznym kontekstem narodowego socjalizmu oraz pogłębia wiedzę o Holokauście i okupacji ziem polskich przez hitlerowskie Niemcy w czasie II wojny światowej. Nieodzownym elementem programu jest wizyta w miejscu pamięci terroru hitlerowskiego w Polsce lub w Niemczech.

Wiedza i doświadczenia, które młodzi ludzie zdobywają, powinny im pomóc zgłębić zjawiska obecne we współczesnym świecie, takie jak łamanie praw człowieka, wykluczenie, ksenofobia, dyskryminacja czy mowa nienawiści. Podczas wspólnych warsztatów uczestniczki i uczestnicy projektów mają szansę zastanowić się, jakie są przyczyny i skutki tych zjawisk oraz jak można im zapobiegać i na nie reagować.

Program „Zachować pamięć” adresowany jest do polsko-niemieckich lub trójstronnych instytucji, które podczas wspólnych spotkań młodzieży podejmują tematykę związaną z historią narodowego socjalizmu.

Projekt wymiany młodzieży musi spełniać następujące kryteria:

• tytuł zgodny z opisem projektu, założeniami programowymi oraz zaplanowanymi działaniami, zarówno w części historycznej, jak i odnoszącej się do zjawisk współczesnych
• przebieg i wszystkie treści ustalone wspólnie przez grupy partnerskie oraz uwzględniające zainteresowania młodzieży i jej aktywny udział w planowaniu i realizacji projektu
• wizyta w miejscu pamięci terroru hitlerowskiego (patrz niżej: Miejsca pamięci) i pogłębione poznanie jego historii. Zachęcamy do współpracy z wyspecjalizowanymi placówkami edukacyjnymi zajmującymi się zagadnieniami nazizmu lub korzystania z oferty pedagogicznej tych placówek
• warsztaty jako forma pracy nad tematyką zjawisk współczesnych
• co najmniej połowa programu poświęcona podejmowanej tematyce
• gruntowne przygotowanie osób uczestniczących (przed i podczas spotkania) do udziału w projekcie i do podejmowania trudnej tematyki historycznej
• udział uczestniczek i uczestników w podsumowaniu programu
• perspektywa grupy z kraju trzeciego – w przypadku projektów trójstronnych
• pozostała część projektu umożliwiająca młodzieży poznanie się
• elementy edukacji międzykulturowej zachęcające młodzież do poznania kraju sąsiada, np. jego historii, kultury, języka i życia codziennego
• czas trwania: od 4 do 14 dni
• grupa maksymalnie 50 osób w wieku od 14 do 26 lat

PNWM zachęca osoby uczestniczące w projekcie do stworzenia dokumentacji projektowej (np. filmu, bloga, vloga), w której przedstawią wspólne działania oraz podzielą się swoimi refleksjami z realizacji projektu.

Jeśli stworzenie dokumentacji wiąże się z poniesieniem dodatkowych kosztów, istnieje możliwość wnioskowania o dodatkowe dofinansowanie jej jako tzw. Małe projekty w ramach „4×3 – prosta sprawa”.

W rozumieniu programu „Zachować pamięć” są to miejsca upamiętniania ofiar terroru hitlerowskiego takie jak:

• miejsca masowych zbrodni,
• byłe obozy koncentracyjne i obozy zagłady,
• miejsca znajdujące się na terenach byłych gett, więzień, ośrodków eutanazji lub byłych obozów pracy.

„Zachować pamięć” jest programem dotacyjnym o szczególnym znaczeniu. Projekty muszą uwzględniać wiele dodatkowych elementów, by spełnić jego kryteria (patrz powyżej), natomiast PNWM pomaga sprostać tym wymogom poprzez wsparcie finansowe na specjalnych zasadach:

PNWM przyznaje pełne stawki dofinansowania obowiązujące w 2024 roku (por. dokument w prawej kolumnie: Stawki dofinansowania w programach o szczególnym znaczeniu).

Chodzi o dofinansowanie:

a) wnioskowane przez grupę gospodarzy:

• kosztów programu (patrz poniższa wskazówka);
• pośrednictwa językowego;
• ewentualnie kosztów podróży uczestników z trzeciego kraju (w przypadku projektów trójstronnych);

b) wnioskowane przez grupę gości:

• kosztów podróży.

Wskazówka:

DODATKOWO: Na dni programu obejmujące wizytę w miejscu pamięci lub warsztaty realizowane we współpracy z wyspecjalizowaną placówką muzealną lub edukacyjną niezależnie od rodzaju zakwaterowania można zawnioskować o stawki obowiązujące dla programu placówki kształceniowej.

Należy złożyć wniosek online o dofinansowanie oraz wypełnić formularz uzupełniający.

Do wniosku należy załączyć poprzez portal OASE jako dodatkowy dokument szczegółowy plan kosztów.

Termin zgłaszania projektów do programu „Zachować pamięć” upłynął. Otrzymaliśmy bardzo wiele zgłoszeń i kolejne nie będą przyjmowane.

Zgłoszone projekty oceni jury, następnie, najpóźniej do 31. marca 2024 r., PNWM poinformuje wniokodawców o wynikach.

UWAGA: Program „Zachować pamięć” ma charakter konkursu. Spełnienie wszystkich kryteriów nie musi oznaczać zakwalifikowania projektu do programu „Zachować pamięć” i dofinansowania go na ww. szczególnych zasadach.

Decyzję o kwalifikacji podejmuje jury. Jego postanowienie jest nieodwołalne. Informację o nim otrzymają Państwo najpóźniej 4 tygodnie po ww. terminie.

W przypadku braku kwalifikacji do programu „Zachować pamięć” projekt zyskuje w PNWM status regularnego spotkania młodzieży i, jeśli spełnia ogólne kryteria, otrzymuje dofinansowanie zgodnie z przyjętymi w danym roku stawkami i zasadami dotyczącymi standardowych projektów.

• Powstanie Warszawskie

W roku 2024 upływa 80 lat od wybuchu Powstania Warszawskiego – wystąpienia zbrojnego przeciwko wojskom niemieckim okupującym Warszawę, wydarzenia uznawanego za jedno z najważniejszych w najnowszej historii Polski.

Zachęcamy polsko-niemieckie grupy młodzieży do podjęcia podczas projektów tematyki Powstania Warszawskiego, do wspólnego zaangażowania się w upamiętnienie jego bohaterek i bohaterów oraz pogłębienia wiedzy na temat tego wydarzenia.

Możliwa jest również realizacja projektów o tej tematyce w ramach kampanii #StolenMemory „Powstanie Warszawskie – Nieznane hiSTOrie”

– patrz poniżej.

Wybór linków do stron i różnych materiałów, które pomogą Państwu w przygotowaniu i realizacji projektów, znajdą Państwo w pliku w prawej kolumnie.

• Kampania #StolenMemory jako polsko-niemiecki projekt edukacyjny

Kampanię #StolenMemory prowadzi Międzynarodowe Centrum Prześladowań Nazistowskich Arolsen Archives. Od 2016 roku centrum poszukuje rodzin ofiar nazizmu, których przedmioty osobiste przechowywane są w archiwach Arolsen Archives.

PNWM i Arolsen Archives zainicjowały wspólne przedsięwzięcie – „Kampanię #StolenMemory jako polsko-niemiecki projekt edukacyjny”. Pozwala ona młodym ludziom z Polski, Niemiec i innych krajów podczas projektu wymiany poznać historyczno-polityczne tło narodowego socjalizmu i zetknąć się z indywidualnymi historiami osób prześladowanych i ich rodzin. W ten sposób mogą oni pomóc zachować pamięć o ofiarach represji. Więcej

W prawej kolumnie mogą Państwo pobrać dodatkowe materiały dydaktyczne dotyczące projektów #StolenMemory.

• Powstanie w Getcie Warszawskim

Powstanie w Getcie Warszawskim (kwiecień-maj 1943 roku) było największym zrywem zbrojnym Żydów podczas II wojny światowej. Zachęcamy polsko-niemieckie (lub trójstronne) grupy młodzieży do podjęcia tej tematyki i upamiętnienia bohaterów i bohaterek powstania podczas wspólnych projektów oraz do pogłębienia wiedzy dotyczącej Holocaustu, losów żydowskich mieszkańców Warszawy oraz pierwszego powstania miejskiego w okupowanej przez nazistów Europie.

Wybór linków do stron i różnych materiałów, które pomogą Państwu w przygotowaniu i realizacji projektów, znajdą Państwo w pliku w prawej kolumnie.