„Zachować pamięć”

Rozwiń wszystko

Zachować pamięć – program wspierania projektów
w miejscach pamięci terroru hitlerowskiego

„Zachować pamięć”

 

 

Dojście Hitlera do władzy, II wojna światowa, Holokaust, okupacja ziem polskich przez hitlerowskie Niemcy i związana z tymi faktami trudna przeszłość relacji polsko-niemieckich to tematyka często poruszana podczas polsko-niemieckich i trójstronnych spotkań młodzieży.

Projekty realizowane w tym obszarze stanowią ważny element pracy programowej PNWM. Dlatego PNWM oferuje specjalny program dotacyjny „Zachować pamięć”. Jego celem jest umożliwienie młodym ludziom wspólnego odkrywania i badania historii, wyciągania wniosków z przeszłości oraz rozbudzania odpowiedzialności za kształtowanie przyszłości.

W trakcie spotkań realizowanych w ramach programu „Zachować pamięć” młodzież zajmuje się politycznym i społecznym kontekstem powstania narodowego socjalizmu, szczególnie od momentu przejęcia władzy przez Hitlera w 1933 roku, pogłębia swoją wiedzę dotyczącą Holokaustu i okupacji ziem polskich przez hitlerowskie Niemcy w czasie II wojny światowej oraz poznaje historię odwiedzanych miejsc pamięci terroru hitlerowskiego w Polsce i Niemczech.

Poznawana historia stanowi dla młodzieży jednocześnie punkt wyjścia do pogłębionych rozważań na temat problemów występujących we współczesnym świecie, takich jak łamanie praw człowieka, wykluczenie, ksenofobia czy przejawy dyskryminacji. Podczas wspólnych warsztatów młodzież zastanawia się nad ich przyczynami, skutkami oraz możliwościami zapobiegania lub reagowania na te zjawiska. W ten sposób PNWM wspiera wśród uczestników projektów rozwój osobistej odpowiedzialności i dojrzałości obywatelskiej.

Dla kogo?

Program „Zachować pamięć” skierowany jest do polsko-niemieckich lub trójstronnych partnerstw, które podczas wspólnych spotkań młodzieży podejmują tematykę związaną z historią narodowego socjalizmu, Holokaustu, II wojny światowej i okupacji Polski przez nazistowskie Niemcy.

Kryteria programu „Zachować pamięć”

Aby projekt polsko-niemieckiej wymiany młodzieży mógł zostać dofinansowany w ramach programu „Zachować pamięć”, musi spełniać następujące kryteria:

  • Tytuł i opis projektu są zgodne z założeniami programu. Wszystkie zaplanowane działania, także te w części odnoszącej się do czasów współczesnych, nawiązują do tematyki projektu.
  • Jego program obejmuje wizytę w miejscu pamięci terroru hitlerowskiego oraz pogłębione poznanie historii tego miejsca. Zachęcamy do realizowania projektów we współpracy z wyspecjalizowanymi placówkami edukacyjnymi zajmujący­mi się zagadnieniami nazizmu lub projekty korzystają­ce z oferty pedagogicznej tych placówek.
  • Co najmniej połowa programu poświęcona jest tematyce narodowego socjalizmu, II wojny światowej, Holokaustu lub okupacji ziem polskich przez hitlerowskie Niemcy (wraz ze wspólnym przygotowaniem i podsumo­waniem tej części przez obydwie grupy stanowi co najmniej 50% całego projektu).
  • Program części historycznej odnosi się do współcze­sności i życia młodych ludzi, i stworzony jest w opar­ciu o zagadnienia nurtujące uczestników. Z opisu i realizacji projektu wynika aktywny udział młodzieży w planowaniu i przebiegu programu.
  • Program składa się częściowo z warsztatów, podczas których młodzież, bazując na zdobytej wiedzy historycznej, ma okazję do rozważań i dyskusji na temat problemów występujących we współczesnym świecie.
  • Uczestnicy są gruntownie przygotowani (przed i podczas spotkania) do udziału w projekcie i podejmowania trudnej tematyki historycznej oraz aktywnie biorą udział w podsumowaniu programu.
  • W przypadku projektów trójstronnych uwzględniona jest perspektywa grupy z kraju trzeciego.
  • Pozostała część projektu umożliwia uczestnikom wza­jemne poznanie się, zawiera elementy edukacji między­kulturowej i zachęca młodzież do poznania kraju sąsia­da, np. jego historii, kultury, języka i życia codziennego.
  • Wspólny program trwa od 4 do 14 dni.
  • Grupa liczy nie więcej niż 50 uczestników w wieku od 14 do 26 lat.

Zachęcamy uczestników projektów do stworzenia doku­mentacji projektowej (np. filmu, prezentacji, pamiętnika itp.), w której przedstawią wspólne działania oraz podzie­lą się swoimi refleksjami po wizycie w miejscu pamięci.

Jeśli stworzenie dokumentacji wiąże się z poniesieniem dodatkowym kosztów, istnieje możliwość wnioskowania o dodatkowe dofinanso­wanie tego miniprojektu w ramach4×3 – prosta sprawa.

Obowiązują aktualne „Wytyczne Wspierania PNWM”.

Miejsca pamięci

Miejscami pamięci w rozumieniu programu „Zachować pamięć” są miejsca upamiętniania ofiar terroru hitlerowskiego: miejsca masowych zbrodni, byłe obozy koncentracyjne i obozy zagłady, jak również miejsca znajdujące się na terenach byłych gett, więzień, ośrodków eutanazji lub byłych obozów pracy (por. także: Miejsca pamięci).

Stacjonarnie, online lub hybrydowo

Wyjątkowa sytuacja – wyjątkowe spotkania!

Ze względu na możliwość wystąpienia czasowych ograniczeń związanych z sytuacją epidemiczną PNWM dopuszcza w 2023 roku w drodze wyjątku dofinansowanie projektów realizowanych w różny sposób: stacjonarnie, online lub hybrydowo.

Zachęcamy do zapoznania się z informacjami dotyczącymi spotkań zdalnych oraz zasadami ich dotowania przez PNWM.

Szczegóły dostępne są w zakładce „Projekty online”.

Proponujemy również odwiedzić strony internetowe miejsc pamięci oraz placówek muzealnych i edukacyjnych. Wiele z nich oferuje zwiedzanie oraz warsztaty online.

Jak wspieramy?

Projekty związane z okresem narodowego socjalizmu i II wojny światowej, obejmujące programem wizytę w miejscach pamięci oraz poznanie biografii świadków historii, wymagają od uczestników rzetelnego przygotowania, pogłębionej refleksji, a często także wsparcia ze strony wykwalifikowanej kadry placówek muzealnych i pedagogicznych. Program „Zachować pamięć” pomaga sprostać tym wymogom poprzez wsparcie finansowe na specjalnych zasadach:

Projekty stacjonarne:

  • na dni programu obejmujące wizytę w miejscu pamięci oraz warsztaty we współpracy z wyspecjalizowaną placówką muzealną lub edukacyjną PNWM przyznaje dofinansowanie według stawek jak przy projektach realizowanych w placówkach kształceniowych, niezależnie od rodzaju zakwaterowania;
  • PNWM przyznaje zwiększone stawki (p. tabelka w prawej kolumnie) dofinansowania kosztów programu, podróży i pośrednictwa językowego.

Projekty online:

  • uregulowania dotyczące realizacji i dofinansowania projektów online dostępne są w zakładce „Projekty online”;
  • PNWM przyznaje zwiększone dofinansowanie kosztów programu, pośrednictwa językowego oraz wyższy ryczałt organizacyjny i techniczny (p. tabelka w prawej kolumnie) .

Projekty niezakwalifikowane do programu „Zachować pamięć”, jednak spełniające ogólne kryteria dotacji, PNWM dofinansuje zgodnie z Wytycznymi wspierania i wynikającymi z nich stawkami.

Jak zgłosić projekt?

Aby zgłosić projekt do programu „Zachować pamięć”, należy złożyć wniosek online o dofinansowanie oraz wypełnić formularz uzupełniający.

Terminy składania wniosków na projekty odbywające się w 2023 roku:

  • do 28 lutego 2023 roku,
  • do 31 maja 2023 roku.

Wnioski o dotację należy składać bezpośrednio do PNWM. Wpisując tytuł projektu we wniosku, prosimy dopisać „Zachować pamięć”.

Zakwalifikowanie projektu

Decyzję o przyznaniu dotacji podejmie jury. Informacja o niej zostanie przesłana najpóźniej  4 tygodnie po ww. terminach. Odwołanie od niej nie będzie możliwe.

Pomysły na projekty
  • Kampania #StolenMemory jako polsko-niemiecki projekt edukacyjny

PNWM wraz z Arolsen Archives stworzyła projekt edukacyjny wokół Kampanii #StolenMemory. Młodzi ludzie podczas wspólnego spotkania – stacjonarnego lub online – mają możliwość poznać historyczno-polityczne tło narodowego socjalizmu i zetknąć się z indywidualnymi historiami osób prześladowanych i ich rodzin. Dołączając do kampanii #StolenMemory, pomogą zachować pamięć o ofiarach represji. Więcej

W prawej kolumnie mogą Państwo pobrać dodatkowe materiały dydaktyczne dotyczące projektów #StolenMemory.

  • Powstanie w Getcie Warszawskim

19 kwietnia 2023 roku mija 80 lat od wybuchu Powstania w Getcie Warszawskim – największego zrywu zbrojnego Żydów podczas II wojny światowej. Rocznica ta stanowi okazję do pogłębienia wiedzy dotyczącej Holocaustu, losów żydowskich mieszkańców Warszawy oraz pierwszego powstania miejskiego w okupowanej przez nazistów Europie. Zachęcamy polsko-niemieckie (lub trójstronne) grupy młodzieży do podjęcia tej tematyki i upamiętnienia bohaterów i bohaterek powstania podczas wspólnych projektów w ramach programu dotacyjnego “Zachować pamięć”.

Wybór linków do stron i różnych materiałów, które pomogą Państwu w przygotowaniu i realizacji projektów, znajdą Państwo w pliku w prawej kolumnie.

  • „upamiętniać ludzi – młodzież kształtuje przyszłość

Projekt „upamiętniać ludzi – młodzież kształtuje przyszłość” zakłada spotkania młodzieży z Polski i Niemiec (i ew. kraju trzeciego). Celem jest wspólna praca biograficzna nad losami wybranej przez młodzież osoby lub osób prześladowanych – ofiar narodowego socjalizmu oraz upamiętnienie ich w przestrzeni publicznej.

Inicjatorem tego projektu w 2019 roku było Federalne Ministerstwo Spraw Zagranicznych RFN. PNWM wznawia jego ideę i zachęca polsko-niemieckie partnerstwa do badania indywidualnych losów ofiar narodowego socjalizmu z Polski i Niemiec.

Pomocnymi źródłami wiedzy dla młodzieży podczas badań i poszukiwań mogą być archiwa, lokalne stowarzyszenia i instytuty historyczne, świadkowie historii oraz krewni i potomkowie ofiar.

Główne założenia projektu:

  • realizacja co najmniej dwóch spotkań w 2023 roku – po jednym w Polsce i Niemczech,
  • wspólna wizyta w miejscu pamięci* tematycznie związanym z projektem,
  • zorganizowanie publicznej uroczystości, podczas której młodzież:
    • zaprezentuje wyniki wspólnej pracy,
    • upamiętni osobę prześladowaną poprzez wmurowanie kamienia pamięci lub tablicy upamiętniającej, lub w innej wybranej formie.

* Miejscami pamięci w rozumieniu programu „Zachować pamięć” są miejsca upamiętniania ofiar terroru hitlerowskiego: miejsca masowych zbrodni, byłe obozy koncentracyjne i obozy zagłady, jak również miejsca znajdujące się na terenach byłych gett, więzień, ośrodków eutanazji lub byłych obozów pracy.

YouTube

Wczytując film, wyrażasz zgodę na politykę prywatności firmy YouTube.
Dowiedz się więcej

Wczytaj film

Proszę pamiętać, że dotacji PNWM nie można łączyć z równoczesnym dofinansowaniem:

  • ze środków Federalnego Planu dla Dzieci i Młodzieży (Kinder- und Jugendplan des Bundes);
  • z Ministerstwa Edukacji Narodowej i Nauki w ramach wymiany międzynarodowej.

We współpracy z: