Rozwiń wszystko
o tematyce narodowego socjalizmu
Trudna przeszłość relacji polsko-niemieckich, a w szczególności lat 1933-1945, jest tematem, który młodzi ludzie często poruszają podczas polsko-niemieckich i trójstronnych spotkań. Jako ważny element wymiany młodzieży historia okresu II wojny światowej stała się zatem jednym z filarów pracy programowej Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży (PNWM). Aby umożliwić młodym ludziom wspólne odkrywanie i badanie wydarzeń takich jak narodziny narodowego socjalizmu, Holokaust czy okupacja ziem polskich przez hitlerowskie Niemcy, PNWM stworzyła program dotacyjny dla projektów o szczególnym znaczeniu „Zachować pamięć”.
Do 10. edycji programu można zgłaszać projekty, których realizację zaplanowano w roku 2024.
- umożliwienie młodym ludziom wspólnego odkrywania i badania historii,
- zachęcenie młodzieży do analizowania przeszłości i wyciągania z niej wniosków,
- wzmacnianie poczucia odpowiedzialności młodzieży za kształtowanie przyszłości,
- rozwijanie dojrzałości obywatelskiej.
Podczas projektów młodzież zajmuje się politycznym i społecznym kontekstem narodowego socjalizmu oraz pogłębia wiedzę o Holokauście i okupacji ziem polskich przez hitlerowskie Niemcy w czasie II wojny światowej. Nieodzownym elementem programu jest wizyta w miejscu pamięci terroru hitlerowskiego w Polsce lub w Niemczech.
Wiedza i doświadczenia, które młodzi ludzie zdobywają, powinny im pomóc zgłębić zjawiska obecne we współczesnym świecie, takie jak łamanie praw człowieka, wykluczenie, ksenofobia, dyskryminacja czy mowa nienawiści. Podczas wspólnych warsztatów uczestniczki i uczestnicy projektów mają szansę zastanowić się, jakie są przyczyny i skutki tych zjawisk oraz jak można im zapobiegać i na nie reagować.
Program „Zachować pamięć” adresowany jest do polsko-niemieckich lub trójstronnych instytucji, które podczas wspólnych spotkań młodzieży podejmują tematykę związaną z historią narodowego socjalizmu.
Projekt wymiany młodzieży musi spełniać następujące kryteria:
- tytuł zgodny z opisem projektu, założeniami programowymi oraz zaplanowanymi działaniami, zarówno w części historycznej, jak i odnoszącej się do zjawisk współczesnych
- przebieg i wszystkie treści ustalone wspólnie przez grupy partnerskie oraz uwzględniające zainteresowania młodzieży i jej aktywny udział w planowaniu i realizacji projektu
- wizyta w miejscu pamięci terroru hitlerowskiego (patrz niżej: Miejsca pamięci) i pogłębione poznanie jego historii. Zachęcamy do współpracy z wyspecjalizowanymi placówkami edukacyjnymi zajmującymi się zagadnieniami nazizmu lub korzystania z oferty pedagogicznej tych placówek
- warsztaty jako forma pracy nad tematyką zjawisk współczesnych
- co najmniej połowa programu poświęcona podejmowanej tematyce
- gruntowne przygotowanie osób uczestniczących (przed i podczas spotkania) do udziału w projekcie i do podejmowania trudnej tematyki historycznej
- udział uczestniczek i uczestników w podsumowaniu programu
- perspektywa grupy z kraju trzeciego – w przypadku projektów trójstronnych
- pozostała część projektu umożliwiająca młodzieży poznanie się
- elementy edukacji międzykulturowej zachęcające młodzież do poznania kraju sąsiada, np. jego historii, kultury, języka i życia codziennego
- czas trwania: od 4 do 14 dni
- grupa maksymalnie 50 osób w wieku od 14 do 26 lat
PNWM zachęca osoby uczestniczące w projekcie do stworzenia dokumentacji projektowej (np. filmu, bloga, vloga), w której przedstawią wspólne działania oraz podzielą się swoimi refleksjami z realizacji projektu.
Jeśli stworzenie dokumentacji wiąże się z poniesieniem dodatkowych kosztów, istnieje możliwość wnioskowania o dodatkowe dofinansowanie jej jako tzw. Małe projekty w ramach „4×3 – prosta sprawa”.
W rozumieniu programu „Zachować pamięć” są to miejsca upamiętniania ofiar terroru hitlerowskiego takie jak:
- miejsca masowych zbrodni,
- byłe obozy koncentracyjne i obozy zagłady,
- miejsca znajdujące się na terenach byłych gett, więzień, ośrodków eutanazji lub byłych obozów pracy.
„Zachować pamięć” jest programem dotacyjnym o szczególnym znaczeniu. Projekty muszą uwzględniać wiele dodatkowych elementów, by spełnić jego kryteria (patrz powyżej), natomiast PNWM pomaga sprostać tym wymogom poprzez wsparcie finansowe na specjalnych zasadach:
PNWM przyznaje pełne stawki dofinansowania obowiązujące w 2024 roku (por. dokument w prawej kolumnie: Stawki dofinansowania w programach o szczególnym znaczeniu).
Chodzi o dofinansowanie:
a) wnioskowane przez grupę gospodarzy:
- kosztów programu (patrz poniższa wskazówka);
- pośrednictwa językowego;
- ewentualnie kosztów podróży uczestników z trzeciego kraju (w przypadku projektów trójstronnych);
b) wnioskowane przez grupę gości:
- kosztów podróży.
Wskazówka:
DODATKOWO: Na dni programu obejmujące wizytę w miejscu pamięci lub warsztaty realizowane we współpracy z wyspecjalizowaną placówką muzealną lub edukacyjną niezależnie od rodzaju zakwaterowania można zawnioskować o stawki obowiązujące dla programu placówki kształceniowej.
Należy złożyć wniosek online o dofinansowanie oraz wypełnić formularz uzupełniający.
Do wniosku należy załączyć poprzez portal OASE jako dodatkowy dokument szczegółowy plan kosztów.
Termin zgłaszania projektów do programu „Zachować pamięć” upłynął. Otrzymaliśmy bardzo wiele zgłoszeń i kolejne nie będą przyjmowane.
Zgłoszone projekty oceni jury, następnie, najpóźniej do 31. marca 2024 r., PNWM poinformuje wniokodawców o wynikach.
UWAGA: Program „Zachować pamięć” ma charakter konkursu. Spełnienie wszystkich kryteriów nie musi oznaczać zakwalifikowania projektu do programu „Zachować pamięć” i dofinansowania go na ww. szczególnych zasadach.
Decyzję o kwalifikacji podejmuje jury. Jego postanowienie jest nieodwołalne. Informację o nim otrzymają Państwo najpóźniej 4 tygodnie po ww. terminie.
W przypadku braku kwalifikacji do programu „Zachować pamięć” projekt zyskuje w PNWM status regularnego spotkania młodzieży i, jeśli spełnia ogólne kryteria, otrzymuje dofinansowanie zgodnie z przyjętymi w danym roku stawkami i zasadami dotyczącymi standardowych projektów.
-
Powstanie Warszawskie
W roku 2024 upływa 80 lat od wybuchu Powstania Warszawskiego – wystąpienia zbrojnego przeciwko wojskom niemieckim okupującym Warszawę, wydarzenia uznawanego za jedno z najważniejszych w najnowszej historii Polski.
Zachęcamy polsko-niemieckie grupy młodzieży do podjęcia podczas projektów tematyki Powstania Warszawskiego, do wspólnego zaangażowania się w upamiętnienie jego bohaterek i bohaterów oraz pogłębienia wiedzy na temat tego wydarzenia.
Możliwa jest również realizacja projektów o tej tematyce w ramach kampanii #StolenMemory „Powstanie Warszawskie – Nieznane hiSTOrie”
– patrz poniżej.
Wybór linków do stron i różnych materiałów, które pomogą Państwu w przygotowaniu i realizacji projektów, znajdą Państwo w pliku w prawej kolumnie.
-
Kampania #StolenMemory jako polsko-niemiecki projekt edukacyjny
Kampanię #StolenMemory prowadzi Międzynarodowe Centrum Prześladowań Nazistowskich Arolsen Archives. Od 2016 roku centrum poszukuje rodzin ofiar nazizmu, których przedmioty osobiste przechowywane są w archiwach Arolsen Archives.
PNWM i Arolsen Archives zainicjowały wspólne przedsięwzięcie – „Kampanię #StolenMemory jako polsko-niemiecki projekt edukacyjny”. Pozwala ona młodym ludziom z Polski, Niemiec i innych krajów podczas projektu wymiany poznać historyczno-polityczne tło narodowego socjalizmu i zetknąć się z indywidualnymi historiami osób prześladowanych i ich rodzin. W ten sposób mogą oni pomóc zachować pamięć o ofiarach represji. Więcej
W prawej kolumnie mogą Państwo pobrać dodatkowe materiały dydaktyczne dotyczące projektów #StolenMemory.
-
Powstanie w Getcie Warszawskim
Powstanie w Getcie Warszawskim (kwiecień-maj 1943 roku) było największym zrywem zbrojnym Żydów podczas II wojny światowej. Zachęcamy polsko-niemieckie (lub trójstronne) grupy młodzieży do podjęcia tej tematyki i upamiętnienia bohaterów i bohaterek powstania podczas wspólnych projektów oraz do pogłębienia wiedzy dotyczącej Holocaustu, losów żydowskich mieszkańców Warszawy oraz pierwszego powstania miejskiego w okupowanej przez nazistów Europie.
Wybór linków do stron i różnych materiałów, które pomogą Państwu w przygotowaniu i realizacji projektów, znajdą Państwo w pliku w prawej kolumnie.
Proszę pamiętać, że dotacji PNWM nie można łączyć z równoczesnym dofinansowaniem:
- ze środków Federalnego Planu dla Dzieci i Młodzieży (Kinder- und Jugendplan des Bundes);
- z Ministerstwa Edukacji Narodowej w ramach wymiany międzynarodowej.