Polsko-Niemiecka Nagroda Młodzieży 2021–2023
„U mnie i u Ciebie. Wymiana młodzieży lokalnie”
15 czerwca w Warszawie PNWM przyznała Polsko-Niemiecką Nagrodę Młodzieży „U mnie i u Ciebie. Wymiana młodzieży lokalnie”, w siódmej edycji konkursu w latach 2021-2023. Zwyciężył polsko-niemiecki projekt „Eco Heroes” zorganizowany przez Fundację Bezlik z Mikuszewa i stowarzyszenie HochDrei z Poczdamu. Obie instytucje partnerskie otrzymały po 4000 euro nagrody. Zgodnie z założeniem konkursu młodzi ludzie biorący udział w polsko-niemieckich lub trójstronnych spotkaniach w 2021 lub 2022 roku mieli zaangażować się wspólnie w tematykę lokalną – ważną dla swoich wsi, miast lub regionów.
„Eco Heroes” zwycięzcą
Zwycięski projekt „Eco Heroes” poświęcony był ochronie środowiska. Składał się z dwóch spotkań, które odbyły się w lipcu 2021 roku. W Mikuszewie młodzi ludzie stworzyli mural, który przestrzega przed zaśmiecaniem oceanów oraz publiczną szafkę na wymianę książek. Z kolei w Poczdamie w ogrodzie społecznym zbudowali skrzynki na warzywa i zasadzili drzewko przywiezione z Polski. Chcieli w ten sposób przybliżyć mieszkankom i mieszkańcom obu miejscowości ideę zrównoważonego rozwoju, zachęcić ich do ekologicznego stylu życia i dać im gotowe rozwiązania, z których mogą skorzystać.
Drugie miejsce dla „trip.ART – międzynarodowa współpraca młodzieży”
Drugie miejsce w konkursie i nagrodę w wysokości 3000 euro dla każdego partnera projektu zdobył polsko-niemiecko-ukraiński projekt „trip.ART – międzynarodowa współpraca młodzieży” Dzielnicowego Dom Kultury „Bronowice” w Lublinie, stowarzyszenia Jugendkulturarbeit e. V. z Oldenburga i domu Narodnyj Dim Mikrorajonu Lewandiwka ze Lwowa. Jego uczestniczki i uczestnicy stworzyli spektakl mówiący o tym, z jakimi problemami zmagają się młodzi ludzie z różnych krajów, a także o tym, że więcej ich łączy niż dzieli. Pod koniec 2022 roku wystawili go przed publicznością w Oldenburgu i Lublinie, a także opublikowali w Internecie.
„Aktywnie z Actionbound – analogowe i cyfrowe odkrywanie otoczenia“ na trzecim miejscu
Trzecią nagrodę wartą 2000 euro dla każdego partnera projektu otrzymał projekt „Aktywnie z Actionbound – analogowe i cyfrowe odkrywanie otoczenia“. Uczennice i uczniowie Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego z Ostrzeszowa i szkoły SINE-CURA-Schule, Förderschule für Geistigbehinderte z Quedlinburga opracowali ulotki turystyczne o Ostrzeszowie i niemieckiej wsi Rieder opatrzone własnymi rysunkami, zdjęciami i tekstami, a także trasę spacerową po Rieder w aplikacji Actionbound.
Do konkursu „U mnie i u Ciebie. Wymiana młodzieży lokalnie“ Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży zgłosiło się 80 projektów polsko-niemieckich i trójstronnych. 13 z nich zakwalifikowało się do finału: 10 polsko-niemieckich i trzy trójstronne (dwa polsko-niemiecko-francuskie i jedno polsko-niemiecko-ukraińskie).
Gratulujemy zwycięzcom oraz wszystkim uczestnikom konkursu!
Poniżej prezentujemy wszystkie finałowe projekty.
Rozwiń wszystko
Projekt „Eco Heroes” odbył się w od 4 do 10 lipca 2021 roku w Mikuszewie i od 10 lipca do 17 lipca 2021 roku w Poczdamie. Jego organizatorami były Fundacja BEZLIK i stowarzyszenie HochDrei e. V.
Młodzi ludzie z Polski i Niemiec uczestniczący w projekcie „Eco Heroes” swoje działania na rzecz lokalnych społeczności tematycznie poświęcili ratowaniu Ziemi. W Mikuszewie stworzyli mural, aby zwrócić uwagę jego mieszkańców i gości na kwestię zaśmiecania świata oraz szafkę na wymianę książek, by dać im „drugie życie”. Wyjechali stamtąd z roślinkami w plecaku, aby zasadzić je aż w Poczdamie. Tam wcielali w życie zamysł ogrodu społecznego, budując skrzynki na warzywa i maszerowali w strajku klimatycznym. Bo każdy krok i czyn się liczy, by uratować ziemię – co warto zobaczyć na filmie!
Od 17 do 30 listopada 2022 roku w Oldenburgu odbyła się pierwsza część polsko-niemiecko-ukraińskiego projektu „Trip.ART – międzynarodowa współpraca młodzieży” pomiędzy Dzielnicowym Domem Kultury „Bronowice” z Lublina, stowarzyszeniem Oldenburger Jugendkulturarbeit e.V. i domem kultury Narodnyj Dim Mikrorajonu Lewandiwka we Lwowie. Celem tego spotkania było stworzenie wspólnego europejskiego spektaklu, a następnie zaprezentowanie go publiczności polskiej i niemieckiej oraz w internecie. Scenariusz zawierał tematy, które młodzież chciała poruszyć w dialogu z widzami. Główną ideą było ukazanie, że niezależnie od indywidualnych historii, pochodzenia oraz sytuacji politycznej i społecznej, młodych ludzi więcej łączy niż dzieli. Uczestniczki i uczestnicy projektu zapoznali się nawzajem ze swoją kulturą, zwyczajami i tradycjami, ale też ulubionymi miejscami spotkań. Podczas warsztatów teatralnych z improwizacji i pantomimy ćwiczyli sceny przedstawiające ważne pojęcia, takie jak akceptacja czy szacunek w wielokulturowym dziedzictwie swoich krajów. Wykonali również własne kostiumy i rekwizyty z recyklingu. Pierwsza część tego projektu zakończyła się premierą spektaklu przed publicznością w Niemczech.
Od 30 listopada do 7 grudnia 2022 roku młodzi ludzie kontynuowali swój projekt w Lublinie. Nadal pracowali nad występem i poznawali ojczyznę tym razem swoich polskich koleżanek i kolegów. Grupa wspólnie analizowała nagrane sceny pod kątem publikacji online spektaklu. Po udanym występie przed polską publicznością uczestniczki i uczestnicy projektu pożegnali się po łącznie trzech tygodniach udanej współpracy.
W ramach projektu „Akcja z Actionbound – analogowe i cyfrowe odkrywanie otoczenia“ uczennice i uczniowie ze Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Ostrzeszowie i placówki kształceniowej dla osób z niepełnosprawnością intelektualną SINE-CURA-Schule w Gernrode/Quedlinburg udali się w odkrywczą podróż w dniach od 15 do 21 maja 2022 roku w niemieckiej wsi Rieder i od 18 do 24 września w Ostrzeszowie.
Dlaczego istnieją tylko przewodniki poświęcone zabytkom w dużych lub znanych miejscowościach? Chcąc to zmienić, młodzi ludzie z obu szkół partnerskich wyruszyli w drogę, by odkryć walory historyczne wsi Rieder leżącej niedaleko niemieckiej szkoły. Z ołówkiem, kartką papieru i aparatem fotograficznym w ręku udali się więc na poszukiwanie ciekawych budynków i miejsc. Następnie przygotowali ulotkę opatrzoną własnymi rysunkami i krótkimi tekstami informacyjnymi. Stworzyli także trasę spacerową po Rieder w aplikacji Actionbound, która w przyszłości doprowadzi wszystkich zainteresowanych do ciekawych obiektów. Poza tym zakasali rękawy i uporządkowali parafialny ogród. Uprzątnęli ogromną stertę chrustu i zasadzili grządkę warzyw. Jak wiele frajdy sprawił im ten projekt, udało się uchwycić naszej ekipie filmowo-fotograficznej.
Podczas drugiej części projektu młodzież ze szkół partnerskich poznała historię, kulturę, tradycje i życie codzienne Ostrzeszowa oraz pobliskich miejscowości. Przy użyciu aplikacji Actionbound odkrywała miasto i okolicę, robiła zdjęcia, po czym przygotowała z nich oraz innych ilustracji ulotkę „Ostrzeszów wczoraj i dziś“.
Od 13 do 19 listopada w Gdyni odbyło się spotkanie młodzieży z Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych i klas artystycznych Gimnazjum im. Marii Curie w Recklinghausen. Pod hasłem „Młodzież w centrum sztuki w pandemicznej i niespokojnej Europie” młodzi ludzie rozmawiali o osobistych i społecznych następstwach pandemii oraz szukali odpowiedzi na pytanie, czy sztuka pomogła ułatwić ten czas. Poznawali tradycje, kulturę i język regionu. Podczas wspólnych warsztatów i plenerów artystycznych, dyskusji panelowych oraz wizyt w gdańskich muzeach II Wojny Światowej i Solidarności zgłębiali tematy polsko-niemieckiej historii, a także wojny na Ukrainie. Tym aspektom poświęcili także projekt artystyczny integrujący mieszkańców miasta, który zorganizowali w przestrzeni publicznej.
Bezpośrednio po wizycie w Gdyni młodzież kontynuowała swój projekt w Recklinghausen i okolicach. Od 22 do 27 listopada odwiedziła Akademię Sztuk Pięknych w Düsseldorfie i różne wystawy, a także wzięła udział w spotkaniach i warsztatach z artystami.
Podczas projektu „Wędrówka do źródeł” uczennice i uczniowie z Zespołu Katolickich Szkół im. Jana Pawła II w Skawinie i niemieckiego Liceum Benedyktynów w Ettal wyruszyli na poszukiwanie śladów wspólnych europejskich korzeni do znanych miejsc pielgrzymek i kultu. Ich spotkania odbyły się od 23 do 30 maja 2022 roku w Kalwarii Zebrzydowskiej i od 17 do 24 października 2022 roku w bawarskim Ettal.
Młodzi ludzie wędrowali szlakami kulturowymi, historycznymi, duchowymi i religijnymi. Starali się odnaleźć łączące ich na tym tle aspekty. Spróbowali swoich sił, wspólnie grając w teatrze, ucząc się sztuki kaligrafii, grając na instrumentach i śpiewając w chórze. Odkrywali piękną górską przyrodę i rozmawiali na temat znaczenia natury i ekologii. Zwieńczeniem ich działań były spektakle muzyczno-teatralne połączone z tańcem z flagami, które wystawili w obu krajach przed miejscową publicznością.
Projekt „Nasze ulubione miejsca w Poznaniu i Bad Oldesloe – wirtualny przewodnik” był realizowany od 16 do 20 maja 2022 roku w Poznaniu i od 19 do 24 września 2022 roku w Bad Oldesloe przez Poznańską Ogólnokształcąca Szkołę Muzyczną II Stopnia i szkołę zawodową Berufliche Schule des Kreises Stormarn w Bad Oldesloe.
Pokazać miasto przez pryzmat muzyki, emocji i ulubionych miejsc młodych ludzi – ten cel towarzyszy uczennicom i uczniom biorącym udział projekcie. Postanowili oni stworzyć aplikację z polsko-niemiecko-angielskim muzycznym przewodnikiem po swoich miastach. Podczas spotkania w Poznaniu gospodarze zapoznali swoich gości ze swoimi ulubionymi miejscami, a następnie wspólnie kręcili o nich krótkie filmy i dobierali utwory muzyczne. Młodzież miała przy tym okazję uczyć się od siebie wzajemnie i poznawać najnowsze narzędzia technologiczne.
W trakcie drugiej części projektu w Bad Oldesloe uczennice i uczniowie tutejszej szkoły pokazali gościom swoje ulubione zakątki w mieście i okolicy. Wspólnie filmowali, fotografowali i opracowywali swój przewodnik. Samodzielnie ustalali podział zadań tak, aby jak najlepiej się uzupełniać. Uczestniczki i uczestnicy z Polski byli przede wszystkim odpowiedzialni za muzyczną stronę przewodnika, zaś z Niemiec – za techniczną. Projekt zakończył się koncertem, podczas którego zaprezentowano nakręcone filmy i zdjęcia.
Projekt „Obrazy i dźwięki naszego pokolenia” został zrealizowany od 12 do 14 lipca 2022 roku w miejscowości Ramin i od 14 od 22 lipca roku w Boninie przez Fundację Bonin z Łobza i stowarzyszenie Förderverein Gutshaus Ramin.
Pomysłodawcami tego polsko-niemieckiego spotkania byli sami młodzi ludzie. W dwunarodowych zespołach nakręcili własny film. Pod kierunkiem profesjonalnych filmowców stworzyli go samodzielnie od początku do końca: od pomysłu i scenariusza przez zdjęcia po montaż obrazu i dźwięku. Jedyne, co zostało ustalone z góry, to temat filmu – zadaniem młodych twórców było skierować uwagę na sprawy ważne dla swojej generacji.
Polsko-niemiecko-francuski projekt „Leidenschaft verbindet / Pasja łączy / La passion relie – wolontariat młodzieżowy w klubach sportowych” został zrealizowany przez UKS Wołodyjowski w Siemianowicach Śląskich, stowarzyszenie TSG Bergedorf von 1860 w Hamburgu oraz klub Le Hangar – Darwin Sporting Club w Bordeaux.
Podczas pierwszego spotkania między 9 a 15 lipca 2022 roku w Krakowie młodzi ludzie wymienili się doświadczeniami w zakresie pracy klubów sportowych. Wspólnie zastanawiali się, co poza sportem mogą one zaoferować lokalnej młodzieży i społeczności. Trenowali szermierkę, jeździli na deskorolkach w Parku Lotników Polskich, a także wymyślili i zatańczyli własny układ choreograficzny. Następnie wyruszyli do Hamburga, gdzie między 16 a 22 lipca 2022 roku zwiedzili miasto z perspektywy skaterek i skaterów, odwiedzając kilka skateparków. Poznali także ogród sąsiedzki w jednej z dzielnic miasta, a jednego wieczoru wspólnymi siłami gotowali w klubie młodzieżowym. Dodatkowo odkryli Hamburg od strony wody, biorąc udział w spływie kajakowym po Łabie. Ostatnia część spotkania została zrealizowana od 23 do 29 lipca 2022 roku w Bordeaux. Oprócz wielu innych zajęć grupa odwiedziła tutejszy projekt „Darwin”, czyli alternatywne miejsce dla mieszkańców, stworzone na terenie dawnych koszarów, w którym znajduje się między innymi wielki skatepark. Tym sposobem osoby uczestniczące w projekcie miały okazję zobaczyć i doświadczyć, co oznacza wolontariat w klubach sportowych we wszystkich trzech krajach.
W ramach 20-dniowego projektu młodzież z grup cyrkowych „Heca” z Lipinek i „Bedekus” z Brodnicy oraz cyrku Circus Schatzinsel z Berlina wspólnie wybrała się do miejscowości Reichenow, a następnie Bachotek, by od 9 do 28 lipca 2022 roku nawiązać współpracę z miejscowymi stowarzyszeniami kulturalnymi.
Młodzi ludzie pochodzący z różnych środowisk społecznych i religijnych zaplanowali i przeprowadzili obóz cyrkowy w sposób demokratyczny, włącznie z powołaniem własnego parlamentu. Podczas projektu mieli możliwość poszukiwania własnej tożsamości i wymiany doświadczeń. W ciągu pierwszych dziesięciu dni wypracowali swój występ cyrkowy. Mogli wybrać dwie spośród następujących dyscyplin, w których chcieli się doskonalić: akrobatyka, żonglerka, trapez, stepowanie, chodzenie na szczudłach lub taniec na szarfie. Dodatkowo przez kilka dni odbywały się wspólne warsztaty oraz występy z dziećmi i młodzieżą z lokalnych instytucji kultury.
Na kolejne dziesięć dni obóz przeniósł się do Polski, gdzie grupa kontynuowała próby, prowadziła warsztaty dla dzieci z okolicy, projektowała kostiumy, a następnie zaprezentowała swoje dokonania podczas wielkiego spektaklu finałowego w Brodnicy.
W ramach projektu „Pokaż, co Ty i Twój region kryjecie w sobie!” młodzież z partnerskich regionów Nadrenii-Palatynatu, województwa opolskiego i regionu Burgundii Franche-Comté spotkała się od 26 do 30 maja 2022 roku w Opolu oraz od 16 do 21 czerwca 2022 roku w Moguncji. Spotkania zostały zorganizowane przez Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej w Gliwicach, Związek Partnerstwa Nadrenii-Palatynatu w Moguncji oraz Dom Nadrenii-Palatynatu – Centrum Francusko-Niemieckie w Dijonie (Maison de Rhénanie-Palatinat Centre Franco-Allemand en Bourgogne).
Uczestniczki i uczestnicy projektu sami stworzyli program tak, aby pokazać swoje małe ojczyzny z własnej perspektywy i omówić tematy takie jak zaangażowanie w politykę, media, ekologia i pielęgnowanie lokalnego dziedzictwa kulturowego. Podczas pierwszego spotkania młodzi ludzie z województwa opolskiego wcielili się w rolę gospodarzy, którzy pokazali gościom Opole i województwo opolskie. Następnie w Moguncji uczestniczki i uczestnicy wspólnie zaznajamiali się z miastem i okolicą, nie tylko z perspektywy niemieckiej, ale i francuskiej. Poza tym wzięli udział w zajęciach z teatru improwizacyjnego, podczas których przygotowali wypowiedzi i filmiki o tematach przewodnich projektu. Chcąc z kolei porozmawiać o roli i możliwościach zaangażowania się młodych ludzi w politykę, wybrali się na spotkanie oraz interaktywne zwiedzanie miejscowego Landtagu. Tak przemyślany i różnorodny program przyczynił się do tego, że osoby uczestniczące w projekcie poszerzyły swoje perspektywy i stały się bardziej świadomymi obywatelkami i obywatelami.
Podczas projektu „Follow Obazda” młodzież z Domu Spotkań Dom Pojednania i Spotkań im. św. Maksymiliana Marii Kolbego w Gdańsku i domu spotkań młodzieży Heiner Janik Haus, JBS am Tower w Oberschleißheim pokazała, jak różnorodnie można wykorzystać lokalny potencjał. Projekt odbył się od 22 do 29 maja 2022 roku w Gdańsku i od 30 września do 7 października 2022 roku w bawarskim Oberschleißheim.
Młodzi ludzie mieli okazję spojrzeć na Gdańsk oraz region Pomorza i Kaszub z różnych perspektyw. Wzięli udział w warsztatach kulinarnych, dbając zarówno o zakupy od lokalnych wytwórców, jak i o niemarnowanie żywności. Stworzyli mini-książkę kucharską z przepisami na dania regionalne z miejscowych produktów. Nie zabrakło również degustacji kaszubskiej kuchni i spotkania z kaszubską kulturą. Uczestnicy i uczestniczki projektu zbadali także, jak regionalna specyfika znajduje odzwierciedlenie w sztuce i literaturze. Ponadto zastanawiali się nad tym, jak sprawić, by tutejsze miejscowości uczynić bardziej interesującymi dla młodzieży.
Jesienią grupa spotkała się w Bawarii, by poznać tamtejsze krajobrazy, kuchnię, język i najróżniejsze regionalne zwyczaje. Oprócz udziału w zajęciach kreatywnych, kucharskich i językowych młodzi ludzie mieli także okazję nauczyć się jodłowania.
Miejski Dom Kultury (MDK) w Zgorzelcu razem ze stowarzyszeniem KulturBrücken Görlitz e. V. zorganizowały wiosenny występ dzieci i młodzieży biorących udział w projekcie „CYRKUS im Laden | w sklepie 2022”. Działania projektowe odbywały się od września 2021 roku do maja 2022 roku, a wieńczący je występ miał miejsce 20 i 21 maja 2022 roku w amfiteatrze przy domu kultury.
Dzieci i cyrk opanowały miasto! I to nie jedno, tylko podwójne – Europa-Miasto Görlitz-Zgorzelec. Spotkały się, by wspólnie ćwiczyć różne dyscypliny cyrkowe i dać spektakl na deskach amfiteatru. Tak jest przez prawie cały rok. Różne grupy raz w tygodniu trenują pod okiem polsko-niemieckiego zespołu w halach, szkołach i parkach po obu stronach Nysy. W ten sposób poznają się i uczą – nie tylko sztuki cyrkowej, ale także zrozumienia, tolerancji i zaufania. Znikają granice i bariery językowe – nie tylko wśród najmłodszych, lecz także wśród mieszkańców obu miast. Nie ma się zatem co dziwić, że na występ cyrku przybyło aż 500 osób! A jak wyglądała próba generalna w przeddzień spektaklu, warto zobaczyć na naszym filmie.
Projekt „z.B = np.”, był realizowany od 9 do 13 marca w Magdeburgu i od 28 września do 2 października 2022 roku w Opolu przez Polskie Stowarzyszenie Pedagogów i Animatorów KLANZA, Koło w Opolu, oraz stowarzyszenie Kompetenzzentrum geschlechtergerechte Kinder- und Jugendhilfe Sachsen-Anhalt e. V.
Jak znaleźć i rozpowszechnić historie osób w regionie, które obalały i obalają stereotypy na temat płci? Jak zwrócić uwagę na prawa człowieka i kwestię różnorodności? Młodzi ludzie z Polski i Niemiec spotkali się , by za pomocą geocachingu (gry terenowej) stworzyć edukacyjną sieć miejsc poświęconych tym właśnie kwestiom. W pogłębieniu wiedzy pomogło im spotkanie z osobami reprezentującymi lokalne władze i dyskusja z nimi. Dzięki swojemu zaangażowaniu uczestniczki i uczestnicy projektu sprawili, że region zyskał na atrakcyjności dla lokalnej społeczności i dla odwiedzających.
W drugiej części projektu młodzież z Magdeburga pojechała do Opola, by tam wspólnie z polskimi gospodarzami spotkania zgłębić temat różnorodności. Zabawa w geochaching i rozwiązywanie zadań w jej trakcie pozwoliły młodzieży odnaleźć, odkryć i zbadać ciekawe miejsca w Opolu. Uczestniczki i uczestnicy projektu przeżyli dzięki temu integrację na wielu płaszczyznach, m.in. społecznej, międzypokoleniowej i międzynarodowej. Uczyli się nawiązywać i wzmacniać kontakty międzyludzkie, a także dbać o lepsze wzajemne zrozumienie.