Inicjatywa „Szkoła żyje wymianą”

Wyniki konferencji „Edukacyjna rola projektów wymian międzynarodowych”

Polsko-Niemiecka Współpraca Młodzieży (PNWM) prezentuje rekomendacje i wyniki dyskusji zebrane podczas ogólnopolskiej konferencji „Edukacyjna rola projektów wymian międzynarodowych”, która odbyła się z inicjatywy PNWM oraz Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji (FRSE) w Warszawie 2 kwietnia 2019 roku pod honorowym patronatem Minister Edukacji Narodowej.
Zachęcamy do zapoznania się z rekomendacjami zebranymi w pliku pt. „Jak wspierać szkolne wymiany międzynarodowe?” (do pobrania w prawej kolumnie).

Spotkanie środowiska oświaty

Wydarzenie to zgromadziło przedstawicieli całego środowiska oświaty, którzy podjęli próbę zdiagnozowania potrzeb, możliwości oraz wyzwań związanych z prowadzeniem projektów międzynarodowej wymiany młodzieży. Dyrektorzy szkół, nauczyciele, instytucje kształcące i szkolące nauczycieli, instytucje wspierające wymiany młodzieży, jednostki samorządu terytorialnego i euroregiony, a także kuratoria oświaty i Ministerstwo Edukacji Narodowej znajdą w prezentowanym opracowaniu podpowiedzi, jak wspólnie można wspierać projekty wymian międzynarodowych.

Wstęp do przyszłych działań

Wszystkie inspiracje, wnioski i konkretne rozwiązania zostały uporządkowane zgodnie z obszarem kompetencji każdej z grup. Organizatorzy konferencji wierzą, że przyczynią się one do systemowego wzmocnienia udziału uczniów w międzynarodowej wymianie młodzieży. Prezentowane rekomendacje i wyniki są wstępem do długofalowych działań, które PNWM i FRSE będą podejmować w gronie praktyków i sojuszników wymiany.

Krótką filmową relację z konferencji znajdą Państwo na kanale YouTube PNWM.

Szczególna rola PNWM we wspieraniu spotkań młodzieży

Polsko-Niemiecka Współpraca Młodzieży (PNWM) jest partnerem kuratoriów oświaty we wspieraniu międzynarodowych partnerstw szkół, jak również edukacyjnej mobilności uczniów i nauczycieli.

Nasza organizacja ma już 30 lat doświadczeń, a impulsem do jej powołania przez rządy Polski i Niemiec było przekonanie o wartości współpracy i wymiany młodzieży[1]. Praca nad wspólnym projektem umożliwia uczniom wzajemne poznanie się, nawiązanie przyjaźni, wspólną naukę oraz rozwijanie kluczowych kompetencji i umiejętności. A w rezultacie przyczynia się do rozwoju dobrosąsiedzkich relacji pomiędzy naszymi krajami.

Dlatego też głównym zadaniem PNWM jest „wspieranie wszelkimi sposobami wzajemnego poznania i zrozumienia oraz ścisłej współpracy młodzieży z Polski i Niemiec”[2]. Obok różnorodnych form współpracy pomiędzy organizacjami pozaszkolnymi, służą temu projekty wymiany uczniów oraz współpraca nauczycieli.

Najwyższemu gremium PNWM – Radzie Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży – przewodniczą wspólnie: Minister Edukacji i Nauki oraz niemiecki Federalny Minister ds. Rodziny, Seniorów, Kobiet i Młodzieży.

Współpraca PNWM z kuratoriami oświaty

PNWM zależy na systemowym wzmocnieniu udziału uczniów i nauczycieli w edukacyjnych projektach wymiany oraz współpracy międzynarodowej. Naszą ofertę programową kierujemy bezpośrednio do szkół i placówek edukacyjnych oraz do pedagogów.

Zachęcamy także kuratoria oświaty do podjęcia wspólnych działań, mających na celu stworzenie równych szans uczniom z różnych regionów i środowisk w dostępie do programów wspierania międzynarodowej wymiany młodzieży. Nasze wspólne przedsięwzięcia mogą obejmować:

1. Spotkania informacyjne dla nauczycieli i dyrektorów szkół (także online);
2. Szkolenia i warsztaty metodyczne dla szkolnych koordynatorów międzynarodowej wymiany uczniów;
3. Newsletter z bieżącą ofertą programową PNWM dla szkół oraz ogłoszenia przygotowane do wykorzystania przez kuratorium w swoich publikacjach, jak również w komunikacji z podległymi placówkami;
4. Patronat nad polsko-niemieckimi inicjatywami oświatowymi podejmowanymi przez kuratorium i/lub podległe mu szkoły oraz placówki;
5. Publikacje, które mogą być np. nagrodami w konkursach i olimpiadach organizowanych przez kuratorium;
6. Dane statystyczne dotyczące aktywności szkół z danego województwa w wymianie polsko-niemieckiej organizowanej przy wsparciu PNWM;
7. Pomoc kuratoriom oświaty w nawiązaniu kontaktu i wymianie doświadczeń z organami nadzoru pedagogicznego w Niemczech;
8. Dofinansowanie projektów polsko-niemieckich i trójstronnych organizowanych przez kuratorium (spotkań młodzieży, seminariów metodycznych dla kadry pedagogicznej, konferencji poświęconych wymianie szkolnej itp.).

Przykłady dobrych praktyk

Podkarpacki Kurator Oświaty Małgorzata Rauch oraz Minister oświaty i kultury Kraju Saary Ulrich Commerçon podpisali w 2017 r. porozumienie o współpracy w zakresie oświaty[3]. Wymiana szkolna jest obecnie najbardziej prężnym obszarem współpracy pomiędzy Podkarpaciem, a Krajem Saary.  Partnerstwo nawiązało już ok. 40 szkół z obydwu regionów, a spotkania mają często charakter trójstronny, ponieważ bierze w nich udział także młodzież z Ukrainy. Jednocześnie od kilkunastu lat, corocznie, odbywa się Polsko-Niemiecko-Ukraińska Konferencja Pedagogiczna (od szóstej edycji w formacie trójstronnym). Zarówno konferencję, jak i wymiany młodzieży dofinansowuje PNWM.

Od wielu lat PNWM organizuje we współpracy z Kuratorium Oświaty w Katowicach regularne spotkania informacyjne oraz warsztaty metodyczne, w których wzięło udział już setki nauczycieli z województwa śląskiego. Kuratorium na stronie internetowej zamieszcza ofertę programową PNWM[4].

W styczniu 2020 r., we współpracy z PNWM, Kuratorium Oświaty w Kielcach przygotowało dla dyrektorów i nauczycieli z województwa świętokrzyskiego spotkanie informacyjne oraz warsztaty pt. „Trzy kroki do wymiany” – jak zorganizować polsko-niemiecki projekt wymiany uczniów? Świętokrzyski Kurator Oświaty Kazimierz Mądzik podkreślał w czasie wydarzenia znaczenie projektów międzynarodowych w rozwoju szkół i placówek oświatowych[5].

Z inicjatywy Kuratora Oświaty w Opolu co roku odbywają się szkolne wymiany sportowe między placówkami z Opolszczyzny oraz Nadrenii-Palatynatu (czasem także z udziałem młodzieży z Czech bądź Ukrainy). Z ramienia kuratorium spotkania koordynuje (m.in. wnioskując o wsparcie i rozliczając dotację PNWM) pracownik Wydziału Rozwoju Edukacji[6].

Zapraszamy do współpracy!

—-

[1] Por. art. 26 ust. 1 oraz art. 30 ust. 2 Traktatu miedzy Rzecząpospolitą Polska a Republiką Federalną Niemiec o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy z 17.06.1991 r. (zob. dokument w bazie Internetowego Systemu Aktów Prawnych /ISAP/ Kancelarii Sejmu RP).

[2] Art. 2 Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Federalnej Niemiec o polsko-niemieckiej współpracy młodzieży z 17.06.1991 r. (Baza ISAP Kancelarii Sejmu RP).

[3] Współpraca oświatowa Podkarpacia z niemieckim Krajem Saary, Meritum. Pismo Podkarpackiego Kuratora Oświaty, nr 4, kwiecień 2017, www.ko.rzeszow.pl/pliki/meritum/meritum_nr_4.pdf

[4] www.kuratorium.katowice.pl/?s=pnwm

[5] Artykuł podsumowujący konferencję na stronie Kuratorium Oświaty w Kielcach, https://cutt.ly/kuratorium

[6] Informacja na stronie Kuratorium Oświaty w Opolu, https://cutt.ly/kuratorium2